‘Internetkundige’ Francisco van Jole was dagvoorzitter op het symposium dat ik donderdag 27 januari op de campus van Tilburg University bijwoonde. De aanleiding was WikiLeaks, maar eigenlijk stonden de gevolgen voor het onderwijs centraal.
Hackersethiek
Stef Aupers, cultuursocioloog, plaatste WikiLeaks in het bredere perspectief van de hackerscultuur. Sinds 1994 is de hackersethiek beschreven waarin ongelimiteerde toegang, gratis informatie en wantrouwen jegens autoriteiten een opvallende rol spelen. Met internet 2.0 en sociale media lijken deze beginselen te verschuiven van tegencultuur naar hoofdstroom: democratisering, privatisering en personalisering worden versterkt door internet 2.0. Consumenten worden ook producenten: prosumers.
Van samenleving 1.0 naar samenleving 3.0
Het lastige van containerbegrippen, zoals sociale media en internet 2.0, is dat iedereen daar verschillende beelden bij heeft. Dat ondergroef naar mijn mening ook een beetje de lezing van Hans van Driel (TU) over kennis in een veranderende samenleving. Eenzijdig negatieve reacties op WikiLeaks horen volgens Van Driel bij een 1.0 samenleving. Die is o.a. gebaseerd op eenrichtingsverkeer, voorschriften en hiërarchie. De schriftcultuur is helemaal samenleving 1.0, maar bestaat in de evolutionaire ontwikkeling van de mens pas net.
Samenleving 2.0 is al veel minder topdown en laat interactiviteit toe. Samenleving 3.0 zal zeker niet het eindstadium zijn, maar is nog radicaler, met mobiel, 24/7, co-creatie en een grote verantwoordelijkheid voor de gebruiker als kernbegrippen. De drie stadia sluiten elkaar zeker niet uit, maar kunnen naast elkaar bestaan. De schriftcultuur (met bibliotheek als instituut-symbool) wordt minder en minder belangrijk. Privacy zal verdwijnen.
Tilburg University in veranderende tijden
Emmeken van der Heijden, beleidsdirecteur TU, trok de lijn verder door naar het huidige universitaire onderwijs. Door internet worden democratiseringsprocessen versneld . De maatschappij vraagt om verantwoording, bijvoorbeeld over studiesucces en kwaliteit. Tilburg University zet al kleine stappen met open access en verschuiving van publieke naar private financiering. Wat academisch onderwijs en academisch onderzoek is moet opnieuw gedefinieerd worden.
De ambities vertonen veel raakvlakken met Avans Hogeschool: intensivering en flexibilisering van onderwijs, ontwikkelen van talent en maatwerk, en een actievere rol van de student (co-creatie). Dat universiteiten meer hiërarchisch georganiseerd zijn dan het HBO en dus meer moeite zullen hebben met de vereiste ommezwaai ligt voor de hand.
Volop ideeën, mooie verhalen, maar...
Dat bleek een beetje uit de vorm van de middag: in een klassieke collegezaal zonder internetbereik en met frontaal , academisch onderwijs. De columnpresentatie van Antal van den Bosch en een uitvoerig terzijde van Francisco van Jole bewezen dat frontaal ook best nog kan werken: Van den Bosch met een beeldende Prezi (zoomende presentatiesoftware) en Van Jole zonder een enkele dia, op dreef als een stand-up comedian.
woensdag 2 februari 2011
Abonneren op:
Posts (Atom)