Complexe uitdagingen

Jan heeft tijdens de Pre Conference van het CPSI congres de workshop 'Why does this keep happening? Exploring Complex Challenges In Ways That Open New Doors to Creativity' bijgewoond. De centrale vraag: How can we build on CPS to emergent complex challenges?

Aan de hand van een zelf ingebracht thema werden alle 14 stappen van systeemdenken doorlopen. Het thema van Jan was ‘Professionalizing professionals’. In de groep riep dat veel vragen op, want moeten professionals nog wel geprofessionaliseerd worden?! De uitkomst van de discussie was dat het een uitdaging is in het hoger onderwijs om docenten de shift te laten maken van vakexpert in de rol van overdrager van kennis naar onderwijsexpert in de rol van begeleider van leerprocessen.

Aan de hand van de eigen casus werden 14 stappen van systeemdenken doorlopen en de technieken van Creative Problem Solving toegepast.

Vanuit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat er een tiental archetypes zijn waarmee je complexe situaties kunt duiden. Aan de hand van het probleem bepaal je welke archetypes van toepassing zijn. En wat de relatie is tussen de archetypes. Het gaat daarbij om vragen als: Welke problemen doen zich voor en hoe gaan we ermee om? In probleemsituaties heb je altijd te maken met de mentale modellen van de betrokkenen. Deze mentale modellen bepalen de manier waarop je naar de situatie kijkt en de manier waarop je reageert. En vervolgens welke maatregelen je kunt treffen. Je kunt kijken welk archetype in een bepaalde situatie het meest bepalend is en wat de negatieve en de positieve kanten zijn. Dat levert vier tot zes vraagstukken op. Als je die geïdentificeerd hebt kun je het probleem oppakken.

Relatie met Avans
De methode kan heel goed worden gebruikt bij het tackelen van diverse problematieken. Neem het voorbeeld van Jan over het professionaliseren van docenten. Docenten krijgen daar nauwelijks de tijd voor. Wel om vakinhoudelijk bij te blijven, maar niet in de rol als docent. De bovenstaande methode kan helpen om op een creatieve manier de uitdaging aan te gaan. Allereerst om de goede vragen te stellen om mee aan de slag te gaan.